"آیندهپژوهی" از رشتههای تحصیلی نوینی است که به تحقیق و طراحی شرایط مطلوبتر برای زندگی آیندگان در این جهان میپردازد. دانشگاه آزاد برلین از جمله دانشگاههایی است که این رشته را در مقطع کارشناسی ارشد عرضه میکند. در آلمان مطالعه تاریخ از اهمیت بهسزایی برخوردار است،اما به مطالعه و تحقیق درباره آینده اهمیت کافی داده نمیشود. به همین خاطر رشته "آیندهپژوهی" در حال حاضر تنها در یکی از دانشگاههای آلمان ارائه میشود. رشته "آیندهپژوهی" از سال ۲۰۱۰ در لیست رشتههای تحصیلی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد برلین آلمان Freie Universität Berlin قرار دارد و امسال پنجمین سالگرد خود را با حضور ۱۰۰ دانشجو و فارغالتحصیل این رشته جشن گرفته است.
آیندهپژوهی چیست؟
رشته "آیندهپژوهی" یک رشته تحقیقاتی است که روی موضوعهای کاربردی متمرکز است. محتوای درسها بر تحقیق برای کشف ایدههایی برای آینده و ایجاد فرصتهایی برای گسترش تحقیقات درباره آب و هوا، سیستمهای آموزش و پرورش، مشارکت سیاسی و پیشبینی پیامدهای استفاده از تکنولوژی متمرکز است. فارغالتحصیلان این رشته میتوانند در دانشگاهها، موسسات تحقیقاتی، بخشهای پژوهشی شرکتهای خصوصی و پروژههای تحقیقاتی سیاسی- اجتماعی مشغول به کار شوند.
بنا بر تعریف دانشنامه ویکیپدیا "آیندهپژوهی شامل مجموعه تلاشهایی است که با جستجوی منابع، الگوها و عوامل تغییر یا ثبات، به تجسم آیندههای بالقوه و برنامهریزی برای آنها میپردازد. آیندهپژوهی بازتابدهنده چگونگی زایش واقعیت فردا از دل تغییر یا ثبات امروز است".
پرفسور "گرهارد دهان" با همکاری موسسات و اشخاصی از شبکههای آیندهپژوهی مدیریت این رشته را که به زبان آلمانی تدریس میشود به عهده دارد. تدریس کلاسها نه فقط به وسیله استادان دانشگاه آزاد برلین بلکه به وسیله متخصصان باقابلیتی از موسسات علمی و پژوهشی در زمینه موضوعات مربوط به آینده انجام میشود.
دانشگاه آزاد برلین همچنین در حال ساخت یک "آزمایشگاه مدیریت نوآوری شهری" است که قرار است تا ماه نوامبر ۲۰۱۵ به اتمام برسد. این آزمایشگاه با هدف جذب جوانان نوآوری ساخته میشود که قصد دارند تغییراتی در جامعه ایجاد کنند. علاوه بر دانشگاه آزاد برلین دو پرفسور در شهرهای آخن در ایالت نوردراین-وستفالن و هایده در ایالت اشلسویگ-هولشتاین آلمان هم در زمینه آینده تحقیق میکنند.
در حال حاضر حدود ۵۰ پروژه تحقیقاتی مربوط به آینده در سطح بینالمللی در دانشگاههای جهان در جریان هستند، هر چند که در دانشگاههای آلمانیزبان این رشته در چند دهه گذشته پیشرفت چشمگیری نداشته است.
درخواست پذیرش در رشته "آیندهپژوهی"
داوطلبان تحصیل در رشته "آیندهپژوهی" در صورت دارا بودن شرایط لازم میتوانند از سراسر جهان درخواست پذیرش بدهند. از جمله این شروط تسلط به زبان آلمانی، مدرک کارشناسی ارشد و حداقل یک سال سابقه کاری است. تحصیل در دانشگاههای آلمان معمولا رایگان است اما تحصیل در این رشته ترمی ۱۳۰۰ یورو هزینه دارد. این به معنی پرداخت ۵۲۰۰ یورو برای کل دو سال تحصیلی است.